เบื้องหลัง 'ร้านขายดอกไม้รับปริญญา' เรื่องธุรกิจ ใครคิดว่ามันง่าย ?
ทุกครั้งที่มีโอกาสไปร่วมแสดงความยินดีกับเพื่อน พี่ น้องคนสำคัญ ที่จบการศึกษา ความคิดแรกเรื่องของขวัญของฝากแสดงความยินดี คงหนีไม่พ้น “ไปหาเอาข้างหน้า” เพราะภาพที่เห็นจนชินตามาคู่กับบรรยากาศในงานก็เป็นภาพร้านดอกไม้ และของที่ระลึก ทีเรียงรายให้เราเลือกซื้อหาอยู่เต็มสองฟากฝั่ง และบริเวณโดยรอบมหาวิทยาลัย
แต่รู้หรือไม่ว่าเกือบจะทั้งหมดของร้านเหล่านั้นเป็นเพียงร้านทางเลือก ที่ได้รับการตอบรับดีกว่าร้านจัดดอกไม้ที่มีหน้าร้านเป็นของตัวเองอยู่ก่อนแล้ว เพราะส่วนใหญ่เป็นอาชีพที่มีลักษณะการเดินสายไปตามมหาวิทยาลัยต่างๆ ตามกำหนดการจัดงานที่จะไล่เรื่อยไปตลอดทั้งปี และบรรยากาศที่เราเห็นคือการตั้งแผงแบ่งล็อคกันตามด้านหน้าประตูทางเข้าออก หรือบริเวณโดยรอบมหาวิทยาลัย ซึ่งเป็นการจัดสรรปันส่วนกันของบรรดาแม่ค้าแม่ขาย ที่จะมีที่ทางประจำของตัวเอง
โดยแต่ละเจ้าก็จะรู้กันดี ว่าตรงไหนเป็นที่ประจำของใครบ้าง การตั้งร้านแบบนี้จะมีการติดต่อกับเจ้าของพื้นที่ เช่น ขอเช่าพื้นที่หน้าร้านหรือบ้านแถวนั้นเป็นการชั่วคราว ถ้าเป็นฟุตบาทหรือพื้นที่ส่วนรวม ก็จะเป็นหน้าที่ของทางเทศกิจ หรือเทศบาล มาดูแลจัดสรรให้ โดยให้มาให้ลงชื่อจับฉลากกันในวันเวลาตามที่กำหนด หรือเสียค่าที่กันวันต่อวันไปก็ว่ากันไป
แต่นอกจากที่กล่าวมาแล้วยังมีอีกลักษณะที่หลายๆ คนอาจจะยังไม่เคยรู้มาก่อน คือ “การประมูลงานรับปริญญา” ที่มีขั้นตอนการเข้าไปขายอย่างที่มีมาที่ไปและเป็นกิจจะลักษณะ จะเห็นได้ว่างานรับปริญญาหลายต่อหลายที่นั้นจะมีเต็นท์ดอกไม้อยู่ภายในบริเวณมหาวิทยาลัย ร้านดอกไม้นั้นๆ ทำหน้าที่เดียวกับเต็นท์จำหน่ายอาหาร-เครื่องดื่ม ที่คอยให้บริการโดยผ่านการประมูลเพื่อเป็นตัวแทนจำหน่ายดอกไม้แห้ง-สด ตุ๊กตา และของที่ระลึกอื่นๆ แต่เพียงผู้เดียว
ซึ่งต้องผ่านขั้นตอนการยื่นเรื่องเข้าที่ประชุม การเสนอราคาการประมูล และราคาสินค้าอย่างเป็นระบบระเบียบ โดยรูปแบบของการประมูลนี้ถือได้ว่า เป็นวิธีการหนึ่งที่ทางมหาวิทยาลัยจะสามารถ จัดการ ควบคุม ดูแล ได้ทั่วถึงมากขึ้น ในเรื่องราคาและคุณภาพของสินค้า เพื่อความเหมาะสมและไม่เอาเปรียบบรรดาญาติบัณฑิตที่มาเลือกซื้อ ลูกค้าหลายคนอาจจะกังวลว่าของข้างในราคาจะสูงกว่าข้างนอก ส่วนหนึ่งเลยเป็นเพราะค่าที่ที่เกิดจากกระประมูล แต่อย่างหนึ่งที่ลูกค้าจะมั่นใจได้ก็คือราคาของสินค้าควบคู่มากับคุณภาพที่สมกัน
นอกจากเรื่องของราคาแล้ว การตรวจตราความเรียบร้อย ก็เป็นอีกข้อดีของระบบการประมูล ทางมหาวิทยาลัยจะประสานงานกับเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยให้คอยสังเกตและเฝ้าดู พ่อค้าแม่ค้าที่แอบนำดอกไม้ใส่ท้ายรถกระบะลักลอบเข้ามาจอดซุ่มขายให้กับญาติบัณฑิต ถ้าพบเห็นเข้าจะมีการเข้าไปยึดสินค้าเอาไว้ทันที เป็นข้อตกลงกันของผู้ชนะการประมูลและทางมหาวิทยาลัยที่ปฏิบัติกันมา
ธุรกิจขายดอกไม้และของที่ระลึกงานรับปริญญามีต้นทุนการผลิต ที่นอกเหนือจากจะมีค่าแรง ค่าความคิด ความประดิดประดอยของคนทำแต่ละเจ้าแล้ว ส่วนหลักๆ ของต้นทุนล้วนขึ้นตรงกับราคาวัสดุอุปกรณ์การทำในแต่ละงานไป ซึ่งวัสดุอุปกรณต่างๆ ก็มาจากทั้งโรงงานดอกไม้แห้ง โรงงานตุ๊กตา ปากคลองตลาด ตลาดสำเพ็ง ฯลฯ ที่เป็นตัวที่ส่งผลถึงการตั้งราคาของสินค้าในแต่ละปี คือเรียกได้ว่า เพดานราคาของสินค้าในปีต่างๆ นั้นจะแตกต่างกันไปตามจำนวนราคาของต้นทุนที่มีการเพิ่มขึ้น-ลดลงตามท้องตลาด
ยกตัวอย่างเช่น ปีไหนหนาวจัด ดอกไม้จากทางเหนือบานช้า ทำให้มีดอกไม้ส่งเข้ามาที่ปากคลองตลาดน้อย ไม่เพียงพอกับความต้องการของลูกค้า ในช่วงหนึ่งนั้นของปี ดอกไม้นั้นๆ ก็จะมีราคาสูงขึ้น ต้นทุนการผลิตก็จะเพิ่มขึ้นตามไป เรทราคาสินค้าคร่าวๆ ก็มีให้เลือกจับจ่ายกันตั้งแต่ของชิ้นเล็กๆ น่ารักจุ๋มจิ๋ม ราคา 50 บาทไปจนถึงช่อดอกไม้ 600-700 บาท หรือตุ๊กตาตัว 1,000-2,000 บาท
แบ่งตามเกรดของสินค้า ที่แบ่งประเภทได้ตามรูปแบบเช่น ดอกไม้แห้ง ก็จะวัดกันจากเนื้อผ้า เช่น ผ้าพลาสติก ผ้าไหม ผ้ากำมะหยี่ ฯลฯ วัสดุที่ใช้ตกแต่งช่อต่างๆ เช่น กระดาษสา กระดาษแก้ว รามี่ ฯลฯ ถ้าเป็นดอกไม้สด ก็จะแบ่งกันที่เป็นดอกไม้นอกหรือใน ดอกเล็ก ดอกใหญ่ หุ้มโฟมหรือธรรมดา ฯลฯ
นอกจากนี้ แต่ละมหาวิทยาลัยจะมีความชอบ และความต้องการไม่เหมือนกัน อย่างมหาวิทยาลัยทางต่างจังหวัด จะชอบสินค้าที่มีสีฉูดฉาด จัดจ้าน หรือเจาะจงเป็นดอกไม้บางชนิดไป แต่ถ้าเป็น มหาวิทยาลัยในกรุงเทพ ก็จะชอบโทนอีกแบบ อย่างสีโทนอ่อน หรือพาสเทล บางมหาวิทยาลัย สินค้าที่เป็นช่อใหญ่จะออกดีกว่าของกระจุกกระจิก ในขณะที่อีกหลายๆ มหาวิทยาลัยของชิ้นเล็กๆ จะขายออกดีกว่า ผู้ประกอบการที่รู้ถึงข้อแตกต่างนี้ ก็จะมีวิธีการเลือกเตรียมสินค้าให้เหมาะกับกลุ่มลูกค้าได้ตรงใจมากขึ้น
ไม่ว่าจะเป็นเจ้าของแผงลอยซอยล็อคกันตรงทางเข้าก็ดี หรือจะเป็นร้านใหญ่ที่คอยตั้งเต็นท์ให้บริการพวกเราอยู่ภายในงานก็ดี ล้วนแล้วแต่เป็นอีกอาชีพที่เป็นส่วนสร้างสิ่งส่งต่อความสุขให้กับบัณฑิตและบรรดาเพื่อนพ้องน้องพี่ไม่ทางตรงก็ทางอ้อม แล้วหากเพียงแค่เราเลือกจับจ่ายของขวัญของฝาก ตามกำลังหรือตามความเหมาะสมกับตัวเรา อาจจะเป็นการเติมเต็มวันสำคัญของคนสำคัญ ให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้นไปอีกก็เป็นได้
ธรรมสุดา รายงาน
No comments:
Post a Comment